GİLLES KARNAVALI

Belçika’da baharın gelişi

ÖNSÖZ

Toplam 19,000 nüfuslu üç eski belediyeyi kapsayan Morlanwelz’in belediye başkanı olarak rahatlıkla söyleyebilirim ki bölgelerimizin karnaval’a farklı yaklaşımları vardır.

Her ne kadar her üç bölgemiz de; ortak şenlik havası, Karnavalı birlikte yaşama arzusu, geleneklere bağlılık, bölgesel ve yöresel folklörleri yaşatma isteğiyle ortak bir paydada buluşsalar da,

Her bölge kendi özelliklerini muhafaza etmektedir :

-                 Morlanwelz-Mariemont her zaman geleneklere sadık kalır. Örneğin Binche’deki gibi maske.

-                 Carnières, genel karnaval kurallarına uygun ve  Merkez Bölgesinin en büyük eğlencesine  sahip olmayı ister.

-                 Mont-Saint-Aldegonde ise zorluklara rağmen folklör seven ekiplerinden dolayı sağlam durmaktadır.

Umuyorum ki, Ömer’in çektiği birçok harika fotoğraf sayesinde, siz de foklörümüzü içinde yaşamak isteyeceksiniz.

Christian Moureau, Morlanwelz Belediye Başkanı

ÖNSÖZ

Kendisi Türk, doktor ve fotoğraf sanatçısıdır. Aynı zamanda en derin ve insancıl duygulara sahip bir folklör tutkunu. Belçikalı arkadaşı J.Baudoux sayesinde, Ömer Yağlıdere Unesco’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesinde yer alan meşhur Binche Karnavalını en derinlerden keşfetti. Ömer 2012’de bizimle birlikte bir gille uyanışına katıldı. Bu özel anları saygı ve profesyonellikle ölümsüzleştirdi. Onu bizim foklörümüze tanıştıran, kendisine Arlon ve Brüksel’de Türkiye hakkında sergi açması için yardım eden arkadaşı J.Baudoux’dur. « Haine-St-Pierre’e dönüş yolunda, bir karnavalın devam ettiğini bildiğim Strépy’e saptık. Ömer hayran kalmıştı. Sonrasında bende başka karnavalları da göstermemi istedi. Binche’deki tabii ki görmek gereken bir tanesiydi… ». Etnoloji tutkunu olan Ömer ülkesinin meşhur semazenleri hakkında harika bir kitap yayınladı. Bugün bu kitabı Binche ve Gilles karnavalına adıyor. Müzik, Gillerin kostüm ve danslarından etkilenen Ömer’in foklörümüze neredeyse mistik bir bakış açısı var. Tereddütsüz bir şekilde davullarımızın hipnotize edici ritmini dervişlerin cennet ve dünya arasındaki sonsuz dansıyla kıyaslayarak. Kendinize onun fotoğraflarıyla uzaklara gitmenize izin verin.

Martine Pauwels, Gazeteci, Sudpresse

GİRİŞ

Gille temalı zengin görsellik içeren bir kitap basmak kolay değildir, özellikle de bu folklorun beşiği olan bu bölgede bulunan çok sayıdaki karnavala dikkat çekmeyi hedeflerken. Binche Gille’i ile dikkatleri üzerine çekse ve karnavalının ünü haklı olarak sınırlarının çok dışına taşmış olsa bile, bölgedeki diğer Gille karnavallarının varlığını görmezden gelemeyiz.

Bu kitabın yayınlanması için kendi imkanlarıyla ciddi miktarda harcama yapan Ömer Yağlıdere’nin bu cesaretini alkışlamamız gerekir. Bu kitabı sadece Binche’e adayabilirdi fakat bir çokları zaten bu karnavalın değerine dikkat çekmişlerdi. Başka bir karnavalı da tanıtabilirdi fakat bu yüksek ihtimalle daha az ilgi çekerdi. Ömer’in Merkez’in (Centre) karnavalları hakkında kitap basmayı tercih etmesiyle tüm bölgenin kültürü vitrine çıkmış oldu.

A. J. Baudoux, Valon-Brüksel Fotoğraf Federasyonu onursal başkanı.

SON SÖZ

Bir Türk fotoğrafçı olarak genellikle Türk kültürüne ait konularla ilgilenmeyi seviyorum. Tabii ki bunları paylaşmayı ve çalışmalarımı geniş kitlelere ulaştırabilmeyi amaçlıyorum. Böyle paylaşımlar sırasında sevgili Önder Kartal sayesinde tanıştığım Brussel Miroir Fotoğraf Derneği’nden dostlarım, Kasım 2007’de beni onur üyesi olarak aralarına kabul ettiler. Bu durum, bu tür sanatsal uygulamaların çok farklı kültürlerin keşfine ve onların takdir edilmesine ve böylece de dünya üzerinde barışın desteklenmesine yardımcı olacak olan diyalogların, politikayla kıyaslandığında ne kadar kolay ve hızlı olarak kurulabilmesine imkan sağladığını gösteriyor. 

Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk başkenti Bursa’da yaşayan bir fotoğrafçı olarak; Türkiye’nin üye olmaya çalıştığı Avrupa Birliği’nin başkenti olan Brüksel’deki Brussels Miroir Fotoğraf Derneği’nin onur üyesi olmak benim için gerçekten onur verici bir durumdur. 

Mart 2006’da “Deve Güreşleri” serimi sergileyen Arlon Kültür Merkezi’ne giderken, dostum A.J. Baudoux büyük bir heyecanla bana Belçika’da “Merkez” olarak adlandırılan bölgede düzenlenen Gilles Karnavalını anlatmıştı. Kendisi de Gille olarak karnavala katılan birisiydi ve konu hakkında çok bilgiliydi. Bir kaç gün sonra izlemem için beni Strépy-Bracquegnies’deki karnaval kutlamasına götürdü: benim için bu tam anlamıyla bir keşifti. Karnavaldaki müzik, dini referans alan ritüller, özel anlamı olan kıyafetler ve aksesuarlar; daha önceki projelerimden birinin konusu olan Sema ile benzerlikler göstermekteydi.

2008’den itibaren Belçika kültüründe çok önemli bir yeri olan Gilles karnavalına ait fotoğraflar çekmeye başladım. Sonraki yıllarda da her karnaval döneminde Belçika’ya gitmeye devam ettim. 

İlk çekimlerde sevgili dostum A.J.Boudoux zarar verebilecekleri düşüncesiyle beni insanlara fazla yaklaşmamam konusunda uyarmıştı. Kafama ve fotoğraf makinama isabet eden birkaç portakala ragmen, fotoğraflarımda alıştığım insanlarla yakın dialogun eksikliğini farkettiğimde onlara daha yakın olmaya çalıştım. Sanırım bu nedeledir ki sonraki yıllardaki karnavallarda Rene Robert, Eddy Tilman, Patrice Andriolo, Guy Dumortier, Mohamed Kurtal, Thomas Pelet, Nebih Alev (Morlanwelz), Gregory Piotto, Dimitri Pillon, Fabien Tilt, François Goffe, (Binche) Frederic Bielik (Peissant), Didier Deschamps (Chapelle-Lez-Herlaimont) beni gördüklerinde dostça karşıladılar, hatta pek yapmadıkları bir şeyi yapıp evlerinin kapılarını açtılar. Ayrıca karnavalı fotoğraflayan bir Türk fotoğrafçıyı ilginç bulan Antenne Center TV’den Bayan Nathalie Roland ve La Gazette’den Bayan Martine Pauwels benimle röportaj yaptılar. 

Sonunda bu çalışmayı bir fotoğraf albümüne dönüştürebiliyorum Bunu dostlarım A.J. Baudoux ve Jacques Kevers’in yardımları olmadan başaramazdım. Sevgili eşleri Janine ve Anne Marie’nin konukseverliğini de unutmamam gerekiyor. Ayrıca projemin gerçekleşmesi sırasında emeği geçen herkese ve projeme önsöz yazma inceliğini gösteren Morlanwelz Belediye Başkanı sayın Christian Moureau ve  Sudpress’den Gazeteci sayın Martine Pauwels’e sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.

Ömer Yağlıdere